Կենդանիների պոչը
Պատկերացնել շանը կամ կատվին առանց պոչի, գրեթե անհնար է: Հետաքրքիր է` կենդանիների ինչի՞ն է պետք պոչը, ինչո՞ւ նրանք պոչ ունեն…
Պարզվում է, որ պոչը շատ կարևոր դեր է խաղում կենդանիների կյանքում, այն նրանց մարմնի կարևոր մասն է: Մի մասն այն օգտագործում է ցատկելու, մյուս մասը` տեղաշարժվելու համար: Եթե կենդանիներին համեմատենք մեքենայի հետ, ապա պոչը կլինի նրանց ղեկը:
Ձիերին, կովերին և մի քանի այլ կենդանիների պոչն օգնում է ամռանը պաշտպանվել ճանճերից, մոծակներից:
Շների մոտ պոչը տրամադրութան ցուցանիշն է. օրինակ՝ տիրոջը տեսնելիս շունն ուրախությունից թափահարում է պոչը, իսկ եթե այն ներքև է պահած կամ սեղմված է, նշանակում է, որ կենդանին ինչ-որ բանից վախեցած է:
Որոշ կենդանիների պոչը տաքացնում է ցուրտ եղանակին: Այդպիսին են կզաքիսը, աղվեսը, գայլը և էլի շատ ու շատ կենդանիներ: Ձմռանը, երբ նրանք պառկում են քնելու ձյան վրա, կծկվում և պոչով փակում են իրենց քիթը, որպեսզի այն չսառչի:
Խորամանկ աղվեսն առանց պոչի պարզապես չի կարող ապրել, որովհետև շները նրան կբռնեն, իսկ պոչի օգնությամբ նա խաբում է: Պոչը ուղղում է դեպի ձախ, իսկ ինքը փախչում ՝աջ:
Շատ կենդանիներ պոչն օգտագործում են վազքի ժամանակ հավասարակշռությունը պահելու համար: Հենց այդ պատճառով էլ սկյուռիկին անհրաժեշտ է պոչը , երբ նա մի ճյուղից մյուսն է ցատկում: Եվ նրա փամփլիկ պոչը ծառայում է իբրև օդապարիկ:
Իսկ կապիկներին պոչն օգնում է սնունդ գտնել. պոչով կախվելով ճյուղերից՝ նրանք թաթերով կարողանում են պտուղներ պոկել:
Առաջադրանք
1. Ի՞նչ դեր ունի պոչը կենդանիների կյանքում:
Պոչը կենդանիների կյանքում շատ կարևոր դեր է խաղում
Օրինակ՝ կենդանիները կարողանում են պոչով տաքացնել իրենց քիթը նաև խորամանկ աղվեսը իր պոչի օգնությամբ կարողանում է շեղել շներին և պրծնել նրանց ձերքից։
2. Տեքստից դո՛ւրս գրիր այն հատվածը, որտեղ նկարագրվում է շան տրամադրությունն ըստ պոչի:
Շների մոտ պոչը տրամադրության ցուցանիշն է. օրինակ՝ տիրոջը տեսնելիս շունն ուրախությունից թափահարում է պոչը, իսկ եթե այն ներքև է պահած կամ սեղմված է, նշանակում է, որ կենդանին ինչ-որ բանից վախեցած է:
3. Ընդգծի՛ր ճիշտ պատասխանը: Կապիկներին պոչն օգնում է՝
· արագ վազել,
· ազատվել թշնամիներից,
· ձմռան ցրտին տաքանալ,
· պոչով կախվել ճյուղերից ու թաթերով բանան պոկել:
4. Ո՞ր կենդանին է խաբում իր պոչով:
Աղվեսը
5. Ընդգծի´ր սխալ պատասխանը։
· Ձիերն ու կովերը պոչի օգնությամբ քշում են ճանճերին:
· Ձիերն ու կովերը պոչի օգնությամբ սնունդ են հայթայթում:
6. Գրի´ր՝ ի՞նչ նոր բան իմացար կենդանիների պոչի մասին:
Ես իմացա, որ խորամանկ աղվեսը իր պոչի օգնությամբ շեղում է շներին, իսկ կովերը ու ձիերը իրենց պոչի օգնությամբ կարողանում են քշել ճանճերին ու մոծակներին։
7. Գրի´ր կապույտ ներկված բառերի հականիշները.
Անհնար-հնարավոր
Ուրախությունից-տխրությունից
Ներքև-վերև
Ցուրտ-տաք
8. Գրի´ր տեքստում հոգնակի թվով գործածված 2 բառ:
Ճանճեր ու մոծակներ
9. Գրի՛ր պոչատ, ճերմակ, փափուկ, խաբել, բառերի հոմանիշները:
Պոչատ-պոչավոր
Ճերմակ-սպիտակ
Փափուկ-փափլիկ
Խաբել-ստել
10. Ընդգծի´ր ճիշտ պատասխանը։ «Պոչ», «աղվես» բառերը ցույց
են տալիս.
· առարկա,
· թիվ,
· հատկանիշ
· գործողություն: